زمان مطالعه: 2 دقیقه
سلونوئید ولو یا همان شیر برقی یک قطعه الکترومکانیکی است که وظیفه باز و بسته کردن مسیر جریان سیال (مایع یا گاز) را بر عهده دارد. این کار به کمک جریان برق و یک سیمپیچ انجام میشود. به زبان ساده، وقتی برق وصل میشود شیر باز یا بسته میگردد و وقتی برق قطع شود، فنر داخلی آن را به حالت اولیه برمیگرداند. این شیرها در وسایل خانگی مثل ماشین لباسشویی، سیستمهای آبیاری اتوماتیک، تجهیزات پزشکی، دستگاههای صنعتی و حتی سیستمهای سرمایش و گرمایش کاربرد زیادی دارند. در این پست از میراکنترل به بررسی نحوه عملکرد سلونوئید ولو می پردازیم.
اجزای اصلی شیر برقی
یک سلونوئید ولو معمولاً از این بخشها تشکیل شده است:
- سیمپیچ (Coil): با عبور جریان برق، میدان مغناطیسی تولید میکند.
- پیستون یا هسته (Plunger): قطعهای فلزی که با نیروی مغناطیسی حرکت کرده و مسیر جریان را باز یا بسته میکند.
- فنر (Spring): بعد از قطع برق، پیستون را به جای اولیه بازمیگرداند.
- بدنه شیر: شامل محفظه، دیافراگم و ورودی/خروجی سیال است.
نحوه عملکرد سلونوئید ولو
عملکرد شیر برقی بر اساس نوع طراحی آن میتواند متفاوت باشد:
- مدل مستقیم (Direct Acting):
سیمپیچ مستقیماً پیستون را حرکت میدهد. این مدل برای فشارهای پایین و باز و بسته کردن سریع جریان مناسب است. - مدل غیرمستقیم یا پایلوتی (Pilot Operated):
در این نوع، سیمپیچ فقط یک شیر کوچک را کنترل میکند و فشار خود سیال برای باز یا بسته شدن مسیر اصلی استفاده میشود. این مدل برای فشارها و دبیهای بالا کارآمدتر است.
انواع شیر برقی
- دو راهه (2-Way): سادهترین مدل با ورودی و خروجی.
- سه راهه (3-Way): مسیر جریان را بین دو خروجی تغییر میدهد.
- چهار راهه (4-Way): بیشتر در سیستمهای پنوماتیک و هیدرولیک استفاده میشود.
- شیر برقی نسبی (Proportional): امکان کنترل تدریجی و دقیق جریان یا فشار را فراهم میکند.
مزایا و کاربردها
مزایا:
- سرعت عملکرد بالا
- مصرف انرژی کم
- طراحی جمعوجور و قابل اعتماد
- قابلیت کنترل دقیق جریان سیال
کاربردها:
- لوازم خانگی (ماشین لباسشویی، ظرفشویی)
- سیستمهای آبیاری اتوماتیک
- تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
- صنایع غذایی و دارویی
- سیستمهای تهویه و HVAC